Οι «Χρυσές Σφαίρες» είναι βραβεία που απονέμονται κάθε χρόνο στις αρχές Ιανουαρίου (στις 28 Φεβρουαρίου το 2021 λόγω της επιδημίας του νέου κορωνοϊού) από την Ένωση Ανταποκριτών Ξένου Τύπου του Χόλιγουντ (HFPA) σε ειδική τελετή στο Λος Άντζελες, για τα κινηματογραφικά και τηλεοπτικά επιτεύγματα της περασμένης χρονιάς.
Είναι τα δεύτερα σε σπουδαιότητα βραβεία μετά τα Όσκαρ για τον κινηματογράφο και τα Έμμυ για την τηλεόραση και απολαμβάνουν παγκόσμιας αναγνώρισης. Το 2021 θα απονεμηθούν για 78η χρονιά και η σχετική τελετή, που θα μεταδοθεί τηλεοπτικά σε περισσότερες από 160 χώρες, θα γίνει στο Χίλτον του Μπέβερλι Χιλς με οικοδέσποινες την Eλληνοαμερικανίδα ηθοποιό και σεναριογράφο Τίνα Φέι και την Aμερικανίδα κωμικό Έιμι Πόλερ.
Τόσο οι κινηματογραφικές όσο και τηλεοπτικές «Χρυσές Σφαίρες» δίνονται σε διάφορες κατηγορίες, όπως και στα Όσκαρ και τα Έμμυ (Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ταινίας, καλύτερου ηθοποιού, καλύτερης σειράς κ.ο.κ).
Τα μέλη της Ένωσης, που είναι όλα κι όλα 93, ψηφίζουν για την κατάρτιση της βραχείας λίστας κάθε κατηγορίας και στη συνέχεια ψηφίζουν και πάλι για την ανάδειξη του νικητή κάθε κατηγορίας. Οι νικητές λαμβάνουν ένα αγαλματίδιο που αποτελείται από μια επίχρυση υδρόγειο σφαίρα τυλιγμένη με ένα κομμάτι φιλμ.
Η εκδήλωση αυτή πρωτοξεκίνησε το 1944 από τη νεοσυσταθείσα Ένωση Ανταποκριτών Ξένου Τύπου του Χόλιγουντ και η πρώτη απονομή έγινε στις 20 Ιανουαρίου του ίδιου χρόνου στα στούντιο της 20th Century Fox στο Λος Άντζελες. Η Ένωση συσπειρώνει στις τάξεις της Αμερικανούς και αλλοδαπούς δημοσιογράφους του καλλιτεχνικού ρεπορτάζ, που εργάζονται για μέσα μαζικής ενημέρωσης, που έχουν την έδρα τους εκτός ΗΠΑ.
Μέχρι το 1955, απονέμονταν μόνο οι κινηματογραφικές «Χρυσές Σφαίρες», αλλά από την επόμενη χρονιά επεκτάθηκαν και στην τηλεόραση. Από τα μέσα της δεκαετίας του ’60 άρχισαν να μεταδίδονται τηλεοπτικά σε παναμερικανικό επίπεδο και με την πάροδο των χρόνων, ιδίως από την αυγή του 21ου αιώνα, απέκτησαν παγκόσμια διάσταση, ώστε σήμερα να θεωρούνται ως προάγγελος κυρίως των Όσκαρ.
Η διοργάνωση δεν έχει μείνει στο απυρόβλητο, καθώς πολλές φορές έχουν εγερθεί ζητήματα αξιοπιστίας για τα βραβεία. Το 1968, για παράδειγμα, η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Επικοινωνιών (FCC, το αμερικανικό ΕΣΡ), διερεύνησε την τηλεοπτική μετάδοση από το NBC και αποφάσισε ότι η HFPA είχε παραπλανήσει τους τηλεθεατές όσον αφορά τις διαδικασίες επιλογής των νικητών.
Όπως αποκαλύφθηκε οι διοργανωτές είχαν εκβιάσει σπουδαίους ηθοποιούς, ότι αν δεν έδιναν το παρών στην τελετή θα έδιναν τον βραβείο σε άλλο καλλιτέχνη. To FCC προέβη σε αυστηρή σύσταση στο NBC και το δίκτυο αποφάσισε να μην μεταδώσει την τελετή έως το 1974. Το 1982 αποκαλύφθηκε ότι ο σύζυγος της ηθοποιού Πία Ζαντόρα, που κέρδισε ένα ασήμαντο βραβείο, προσέφερε στους εκλέκτορες διάφορες εκδουλεύσεις.
Η σπουδαία ηθοποιός και τραγουδίστρια Μπάρμπαρα Στρέιζαντ κατέχει το ρεκόρ με τις περισσότερες «Χρυσές Σφαίρες» στο ενεργητικό της. Έχει κερδίσει συνολικά 12, ως ηθοποιός, συνθέτρια, παραγωγός και σκηνοθέτιδα. Η Μέριλ Στριπ με κερδισμένες 9 «Χρυσές Σφαίρες» κατέχει το ρεκόρ με τις περισσότερες υποψηφιότητες, συνολικά 32.
Ακολουθούν οι υποψηφιότητες στις βασικές κατηγορίες:
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Καλύτερη δραματική ταινία
«Ο πατέρας»
«Mank»
«Nomadland»
«Promising Young Woman»
«Η Δίκη των επτά του Σικάγο»
Καλύτερη κωμωδία ή μιούζικαλ
«Borat 2»
«Hamilton»
«Music»
«Palm Springs»
«The Prom»
Καλύτερος πρώτος ανδρικός ρόλος σε δραματική ταινία:
Ριζ Άχμεντ, «Sound of Metal»
Τσάντγουικ Μπόουζμαν, «Ma Rainey’s Black Bottom»
‘Αντονι Χόπκινς, «Ο πατέρας»
Γκάρι Όλντμαν, «Mank»
Ταχάρ Ραχίμ, «The Mauritanian»
Καλύτερος πρώτος γυναικείος ρόλος σε δραματική ταινία:
Βαϊόλα Ντέιβις, «Ma Rainey’s Black Bottom»
Έιντρα Ντέι, «The United States vs. Billie Holiday»
Βανέσα Κίρμπι, «Pieces of a Woman»
Φράνσις ΜακΝτόρμαντ, «Nomadland»
Κάρεϊ Μάλιγκαν, «Promising Young Woman»
Καλύτερος πρώτος ανδρικός ρόλος σε κωμωδία:
Σάσα Μπάρον Κοέν, «Borat 2»
Τζέιμς Κόρντεν, «The Prom»
Λιν-Μανουέλ Μιράντα, «Hamilton»
Ντεβ Πατέλ, Dev Patel, «David Copperfield»
Άντι Σάμπεργκ, «Palm Springs»
Καλύτερος πρώτος γυναικείος ρόλος σε κωμωδία:
Μαρία Μπακάλοβα «Borat 2»
Κέιτ Χάντσον, «Music»
Μισέλ Πφάιφερ, «French Exit»
Ρόζαμουντ Πάικ, «I Care A Lot»
‘Ανια Τέιλορ-Τζόι, «Έμμα»
Καλύτερος δεύτερος ανδρικός ρόλος:
Σάσα Μπάρον Κοέν «Η Δίκη των Επτά του Σικάγο»
Ντάνιελ Καλούγια, «Judas and the Black Messiah»
Τζάρεντ Λέτο «The Little Things»
Μπιλ Μάρεϊ, «On the Rocks»
Λέσλι Όντομ Τζούνιορ, «One Night in Miami»
Καλύτερος δεύτερος γυναικείος ρόλος:
Γκλεν Γκλόουζ, «Hillbilly Elegy»
Ολίβια Κόλμαν, «Ο πατέρας»
Τζόντι Φόστερ, «The Mauritanian»
Αμάντα Ζέιφριντ, «Mank»
Χέλενα Ζένγκελ, «News of the World»
Καλύτερη σκηνοθεσία:
Έμεραλντ Φένελ, «Promising Young Woman»
Ντέιβιντ Φίντσερ, «Mank”»
Ρετζίνα Κινγκ, «One Night in Miami»
‘Ααρον Σόρκιν, «Η Δίκη των Επτά του Σικάγο»
Κλόι Ζάο, «Nomadland»
ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΕΣ ΣΕΙΡΕΣ
Καλύτερη δραματική σειρά:
«The Crown»
«Lovecraft Country»
«The Mandalorian»
«Ozark»
«Ratched»
Καλύτερος άνδρας ηθοποιός σε δραματική σειρά:
Τζέισον Μπέιτμαν, «Ozark»
Τζος Ο’Κόνορ, «The Crown»
Μπομπ Όντενκερκ, «Better Call Saul»
Αλ Πατσίνο, «Hunters»
Μάθιου Ρις, «Perry Mason»
Καλύτερη γυναίκα ηθοποιός σε δραματική σειρά:
Ολίβια Κόλμαν, «The Crown»
Τζόντι Κόμερ, «Killing Eve»
Έμμα Κόριν, «The Crown»
Λόρα Λίνεϊ, «Ozark»
Σάρα Πόλσον, «Ratched»
Καλύτερη κωμωδία:
«”Emily in Paris»
«The Flight Attendant»
«The Great»
«Schitt’s Creek»
«Ted Lasso»
Καλύτερος άνδρας ηθοποιός σε κωμική σειρά:
Ντον Τσιντλ, «Black Monday»
Νίκολας Χουλτ, «The Great»
Γιουτζίν Λέβι, «Schitt’s Creek»
Τζέισον Σουντέκις, «Ted Lasso»
Ράμι Γιούσεφ, «Ramy»
Καλύτερη γυναίκα ηθοποιός σε κωμική σειρά:
Λίλι Κόλινς, «Emily in Paris»
Κάλεϊ Κουόκο, «The Flight Attendant»
Ελ Φάνινγκ, «The Great»
Τζέιν Λέβι, «Zoey’s Extraordinary Playlist»
Κάθριν Ο’Χάρα, «Schitt’s Creek»
Καλύτερη τηλεοπτική ταινία ή μίνι σειρά:
«Normal People»
«Το γκαμπί της βασίλισσας»
«Small Axe»
«The Undoing»
«Unorthodox»
Καλύτερος άνδρας ηθοποιός σε τηλεοπτική ταινία ή μίνι σειρά:
Μπράιαν Κράνστον, «Your Honor»
Τζεφ Ντάνιελς, «The Comey Rule»
Χιου Γκραντ, «The Undoing»
Ίθαν Χοκ, «The Good Lord Bird»
Μαρ Ράφαλο, «I Know This Much Is True»
Καλύτερη γυναίκα ηθοποιός σε τηλεοπτική ταινία ή μίνι σειρά:
Κέιτ Μπλάνσετ, «Mrs America»
Ντέιζι Έντγκαρ-Τζόουνς, «Normal People»
Σίρα Χάας, «Unorthodox»
Νικόλ Κίντμαν, «The Undoing»
Άνια Τέιλορ-Τζόι, «Το γκαμπί της βασίλισσας».